Cúm mùa thường xảy ra vào mùa thu và mùa đông, vì vậy khoảng thời gian này được gọi là “mùa cúm”.
2. Cúm mùa ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?
Virus cúm có thể ảnh hưởng đến cả đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới, gây bệnh ở:
- Mũi, họng, hầu, thanh quản
- Khí quản, phế quản, phế nang của phổi
Ngoài virus cúm, một số virus đường hô hấp khác cũng có thể lây lan trong mùa cúm và gây ra các triệu chứng tương tự, chẳng hạn như:
- Rhinovirus: Gây cảm lạnh thông thường.
- Virus hợp bào hô hấp (RSV): Gây bệnh hô hấp nặng ở trẻ nhỏ và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do bệnh hô hấp ở người lớn trên 65 tuổi.
3. Triệu chứng của cúm mùa
Các dấu hiệu và triệu chứng của cúm mùa thường xuất hiện đột ngột. Người mắc cúm mùa có thể gặp một hoặc nhiều triệu chứng sau:
✅ Sốt hoặc cảm giác rét run
✅ Ho kéo dài
✅ Đau rát họng
✅ Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi liên tục
✅ Đau cơ, mệt mỏi toàn thân
✅ Đau đầu dữ dội
✅ Nôn mửa và tiêu chảy (đặc biệt phổ biến ở trẻ em)
Trong trường hợp nặng, bệnh có thể tiến triển với các triệu chứng nghiêm trọng hơn như:
⚠️ Khó thở, nhịp tim nhanh
⚠️ Hạ huyết áp
⚠️ Viêm cơ, viêm cơ tim
⚠️ Hội chứng suy hô hấp cấp tính
4. Biến chứng nguy hiểm của cúm mùa
Nếu không được điều trị kịp thời, cúm mùa có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:
- Viêm phổi do bội nhiễm vi khuẩn: Xảy ra khi cơ thể vừa nhiễm virus cúm vừa nhiễm vi khuẩn, làm tình trạng bệnh trở nên nguy hiểm hơn.
- Suy đa tạng: Ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể.
- Biến chứng ở trẻ em: Trẻ nhỏ có thể bị co giật do sốt cao, viêm tai giữa hoặc nặng hơn là viêm não.
Cúm mùa có tỷ lệ mắc rất cao. Nhiều người phải nghỉ làm, nghỉ học, và với những đối tượng có bệnh nền như bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính,… bệnh có thể gây tử vong.
5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Hầu hết những người mắc cúm mùa sẽ tự hồi phục trong vòng hai tuần mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng sau, bạn cần đến bệnh viện ngay:
❗ Thở gấp, khó thở
❗ Đau tức ngực hoặc bụng
❗ Hoa mắt, chóng mặt, lơ mơ
❗ Không đi tiểu hoặc đi rất ít
❗ Cơ thể bồn chồn, nôn mửa nhiều
Ở trẻ em dưới 5 tuổi, nếu có các dấu hiệu dưới đây, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay:
???? Da tím tái hoặc xanh xao
???? Trẻ quấy khóc, cáu kỉnh, không chịu bế
???? Không có nước mắt khi khóc
???? Sốt cao kèm phát ban
???? Trẻ li bì, khó đánh thức
???? Trẻ sơ sinh bỏ bú, lơ mơ, tím tái
6. Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa cúm mùa
6.1. Chế độ sinh hoạt khi mắc cúm
Chế độ sinh hoạt hợp lý giúp người bệnh hạn chế tiến triển của cúm mùa và cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên, điều trị triệu chứng chỉ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn chứ không thể chữa khỏi hoàn toàn. Vì vậy, người bệnh cần:
- Nghỉ ngơi đầy đủ cho đến khi bệnh khỏi hẳn. Nếu bệnh diễn tiến nặng và được điều trị ổn định, cần nghỉ ngơi lâu hơn để cơ thể phục hồi hoàn toàn.
- Uống đủ nước để tránh mất nước. Cách đơn giản để kiểm tra tình trạng nước trong cơ thể là quan sát màu sắc nước tiểu. Nếu nước tiểu có màu vàng nhạt hoặc gần như trong suốt, có nghĩa là cơ thể đã được cung cấp đủ nước. Trung bình, người bệnh nên đi tiểu mỗi 3-5 giờ một lần.
- Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm các triệu chứng như sốt, đau đầu, đau cơ, nhịp tim nhanh,...
6.2. Chế độ dinh dưỡng khi mắc cúm
Người bệnh thường có cảm giác chán ăn hoặc không muốn uống nước, nhưng việc cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng rất quan trọng để cơ thể phục hồi nhanh chóng.
Một số thực phẩm nên dùng khi mắc cúm:
✅ Nước: Uống nhiều nước lọc, nước ép trái cây, trà gừng, trà thảo dược với mật ong, trà chanh
mật ong, nước súp,... để giữ ẩm cho cơ thể.
✅ Thực phẩm giàu dinh dưỡng: Súp gà, thực phẩm giàu tỏi, các món ăn giàu protein giúp tăng cường miễn dịch.
✅ Bổ sung vitamin D và vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình phục hồi.
???? Những thực phẩm cần hạn chế:
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường và chế biến sẵn.
- Rượu, bia và đồ uống có cồn, vì chúng có thể làm suy giảm hệ miễn dịch và khiến bệnh kéo dài hơn.
6.3. Cách phòng ngừa cúm mùa
Tiêm phòng vắc xin cúm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, đặc biệt vào đầu mùa đông. Dù vắc xin không thể bảo vệ 100%, nhưng nó giúp giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh và rút ngắn thời gian mắc cúm.
Những đối tượng nên tiêm vắc xin cúm:
???? Người mắc bệnh phổi, tiểu đường, bệnh mãn tính
???? Người cao tuổi
???? Trẻ em
???? Phụ nữ mang thai
6.4. Các loại vắc xin cúm phổ biến
Hiện nay, có nhiều loại vắc xin cúm được sử dụng, trong đó phổ biến nhất là:
- Ivacflu-S: Vắc xin giúp phòng ngừa các chủng virus cúm mùa phổ biến.
- Vaxigrip Tetra: Vắc xin bảo vệ chống lại 4 chủng virus cúm, bao gồm:
- Cúm A/H1N1
- Cúm A/H3N2
- Cúm B (Victoria)
- Cúm B (Yamagata)